A Speza vista d'en Paadiso o sia Batiston che ghe ven l'asilo
| A Speza vista d'en Paadiso o sia Batiston che ghe ven l'asilo de |
| Da l'exemprâ conservao presso a Libraja Çivica Ubardo Mazin de Spezza |
A SPEZA
vista d’en Paadiso
o sia
BATISTON
che ghe ven l’asilo
SPEZIA
Tipografia di Francesco Zappa
1903
1. Batiston che ’nza da tanto
I ea ’nte ’r mondo de de là,
Sotarà da no so quanto,
L’autro giorno i s’è svegià.
2. Terminà de badaciae,
Mià ’n po’ ben de ’nsü e de ’nzü,
I ha fenì per comensae
A vestisse, e i è sta sü.
3. Poi, gratandose a süchela
Con quel’aia da snaià,
I stüdiò de fala bela
Zà che l’ea de Carlevà;
4. E i pensò: chì ’n Paadiso
Mia miae de fae quarcò,
Se no no la paa de viso
De fae vita da tegò!
5. I andé drito da ’r porteo,
E i tiò forte ’r campanin;
Sortí fea propio San Peo
En camisa e beretin.
6. « Coss’ te vè? » i ghe disse o Santo
Quand’i viste Batiston.
« Sia l’è Ussià? sia scüsa tanto,
Forsi a mea l’è ’ndescrission;
7. Ma, d’autronde, chì coi santi,
Sì, l’è veo, se ghe sta ben;
Ma anchè canti, doman canti....
En fenita, a ’n son zà cen!
8. La n’è miga per mancae
De respeto ao lego, no;
Ma ven vogia de scangiae,
Se non sempre, armeno ’n po’.
9. Me, presempio, a voreai
Dae n’ocià ar mondo de là;
Con pagando a podeai?
Sia ne gh’ha deficortà?
10. A voi vede a Speza; a voi
Dae ’n po’ a mente cos’i fan
Là daa Lágoa quei signoi,
S’i han giüdissio, o s’i ne l’han.
11. A son chì ch’a meo daa vogia
De revede ’n po’ i Spezin,
E a domando se sia vogia
Aravime ’r fenestrin ».
12. Er porteo a sta sortida
I se dé na sghignassà.
Ma se Ussià sia se n’arida,
Sior San Peo, come se fa? »
13.« Va ’n po’ là » i ghe disse o Santo
« Che t’ei propio ’n gran bürlon!
Va ’n po’ là! na vota tanto
Contentemo Batiston! »
14. E San Peo, dizendo questo,
I arvì a crica der barcon,
E i fé: « Quando t’ei alesto
Sera torna cor vercion ».
15. « Sia n’apensa! » i fé contento
Batiston, e, i s’afació;
E siben che tiasse ’r vento
I sté a vede ’n pesso e ’n po’.
16. Se sa ben: l’ocio dar chèe
Tüti i tempi i è stà guidà
Anca propio a no voree,
Ei ghe diza: « Mia ’n po’ là! »
17. E l’istesso la ’ntravense
Quelo giorno a Batiston,
E o se’ ocio drito i vense
A fermasse dai Stagnon.
18. E lì, ’ntanto ch’i miava,
Ghe scapava di oh! e di ah!
Ogni po’ i se maavigiava
De na neva novità.
19. « Ma l’è fata defeente! »
I dizeva ’ntra de lü.
« Dio me manda n’assidente
A ne la cognosso ciü! »
20. I vedeva a tera e ’r mae
Cen de barchi e fümaiè;
Dond’i ea solito sapae
Gh’ea negossi e marciapé.
21. Chí palassi e gese neve,
Bele strade e bei porton,
A Madona ’nfin dea Neve
Trasformà ’nte ’n gran geson.
22. Là i vedeva l’Arsenale
Dond’i fan a che ciü fa....
Sorve ae strade pende e bale
Che de note i fan ta ta;
23. O spedao en Vaodeloa,
A stassion a Marcanton.
« Ma l’è vea, o l’è na foa? »
I dizeva Batiston.
24. I moin ar Canaeto,
A cisterna a Pegassan,
I giardin là dao Toeto,
E i lampion sü per Magian!
25. I vedeva o nevo porto
Cen de marmei e de carbon;
Donde prima la gh’ea n’orto
I vedeva ’r Cantinon.
26. Schee, ginastiche, assidenti,
Tambüi, trombe, società,
Tii ao segno, sacramenti,
E fin l’Università!...
27. « Aimedio! la saà bela »,
I dizeva Batiston,
« Ma per me la n’è ciü quela,
A daai squasi e demission! »
28. Poi dao cian de Piandarana
Fin lazü’ a Sanbartomé
I vedeva na cavana
Zala andae vanti e ’ndaré:
29. I è o tranbai, che finarmente
(A vedé se a Società
La fenì per dane a mente!)
Paa ’mpossibile, ma i va!
30. Là daa ciassa i dé n’ociada
Donde adesso i cacio zü:
« O mia lì, che carognada! »
I fé sübito ’ntra lü.
31. « Cos’i’n fan der me palassio,
Dea Meana e de Bernà?
Aimedio! ch’i vago a spassio,
Ch’i m’han tüto roviná!
32. Per fae cose? ’n monümento
De pantan pietrificà!
Deghe o nome de cimento,
Ma l’è süpa e pan bagnà! »
33. L’ea za scüo, e i assendevo
Lüze eletrica e lampion,
Che daa lünte i ghe paevo
Tante nissoe a Batiston.
34. E coi lümi i dava a mente
Sempre a neve novità,
Cose neve, e neve gente
Ch’i corivo pea sità.
35. Chì ofissiali, là mainai
Pee büteghe o pei cafè,
O pei stanchi dai sigai,
O ’n tranbai, ’n carossa, o a pe’.
36. Soto ai portici e pivete
Scoratae cor capelin,
Con na coa da sei o sete
Stomegosi de lechin.
37. Batiston ch’i ne saveva
Cos’i füsso, e nì ’r perché,
Ciü’ i miava, ciü’ i vedeva,
Ciü’ i paeva ’n belighè:
38. « Sacranon de l’Antecristo!
Ma l’è a Speza quela là?
Me cossì a ne t’ho mai visto
Caa me’ Speza, no ’n veità! »
39. I zié l’ocio, e i dé ’n po’ a mente
Daré ai vedri d’i barcon....
Ma ciü’ ’n po’ ven n’assidente,
Dio l’aguarda! a Batiston.
40. Per miae propio se l’ea veo
I oci ’n po’ i se sfregügnó:
« E l’è propio veo daveo!
I n’è ’n somio sto chì, no!
41. Ma mia là che porcaie
Che süceda mai lazü’!
Mei assè che da dormie
A ne füsse mai sta sü!
42. Quelo là i è n’autro mondo,
I è l’inferno, o zü de lì!
Cos'a fao, ch’a ne m’ascondo?
Cos'a fao, ch’a stago chì? »
43. E, de fati, saai sta giüsto
Ch’i se füsse retià;
Ma l’è ch’i ghe piava güsto,
E i restava lì atacà:
44. « O che mondo stravagante!
Me chì a resto ’nsemelì!
A l’ho fata da ignoante
A moie per vegnie chì!
45. Squasi squasi, se San Peo
I m’areva anca ’r porton,
A retorno ’n po’ daveo
A fae torna ’r pelandron! »
46. Ma San Peo ch’i sentì tüto:
« Speta » i disse « speta a me!
Ciapa sü! » e-i ghe molò ’n brüto
Causso propio chì a daré.
47. E i ghe disse: « N’autra vota
T’ampaeè, brüto porcon! »
Batiston, sentindo a bota,
« Ho capì » i fé « a ghe son! »
48. Moco moco, a parte lesa
Con paciora i se gratò,
E molando na coresa,
(Con rispeto) i se n’andò.