Pinocchiu 2019/8

by Carlo Collodi

←cap. 7

I Aventüe du Pinocchiu de Carlo Collodi, traduto da Cino Peripateta cap. 8

cap. 9→

Pe 'n rafruntu cu-a versciun originâ puei cliccâ u segnu ⇔ inta culonna de scinistra

8.

U Geppettu u rifà i pê o-u Pinocchiu, e u vende a so
cazacca pe acatâghe l’Abecedaiu.

U mariunettu, apeña ch’u s’ebbe levòu a famme, u cumençò sübbitu a mugugnâ e a cianze, perché u vueiva ün pâ de pê növi.

Ma u Geppettu, pe castigâlu da figiuaja fæta, u-u lasciò cianze e despiâse pe ‘na meza giurnâ: doppu u ghe disse:

— E percose duviæ fâte turna i pê? Foscia pe veddite scappâ ‘n’atr’ota da caza to?

— Ve prumettu — disse u mariunettu fandu u crescentin — che da ancö in avanti saiô saiu...

— Tütti i figgiö — resegundò u Geppettu — quande vöan ôtegnî quarcosa, dixan cuscì.

— Ve prumettu che aniô a-a scöa, stüdiô e me faiô ônû...

— Tütti i figgiö quande vöan ôtegnî quarcosa, ripetan a mæxima stoia.

— Ma mi nu sun cumme i atri figgiö! Mi sun ciü bravu de tütti e diggu senpre a veitæ. Ve prumettu, puæ, che inprendiô ün’arte e che saiô a cunsulaçiun e u bastun da vostra veciaja. —

U Geppettu che, sciben ch’u fesse u muru da tirannu, u gh’aiva i öggi pin de lagrime e u cö apasciunòu intu vedde u sö povou Pinocchiu cuscì mâ redütu, u nu rispuze, ma piggiandu in man i færi du mestê e duî tucchetti de legnu assaxunòu, u se misse a travaggiâ benben da cö. E inte menu de ‘n’ua i pê ean bell’e fæti: duî peçin svelti, spippui e nervuxi, cumme se fuisan mudellæ da ‘n artista de talentu.

Alua u Geppettu u disse o-u mariunettu:

— Særa i öggi e dormi! —

E u Pinocchiu u serò i öggi e u fe’ mustra de durmî. E intu tenpu ch’u se finzeiva adurmiu, u Geppettu cu-in pô de colla deslenguâ inte ‘na scorça d’övu u gh’attaccò i duî pê o-u so postu, e u ghe i attaccò mai tantu ben, che nu se vedeiva mancu u segnu da zuntüa.

Apeña u mariunettu u s’acorse d’aveighe i pê, u sâtò zü da-a toua duv’u l’ea acuêgòu e u cumençò a fâ mille sganbetti e mille tunbæle, tüttu pin d’axillu pi-a gran cuntenteçça.

— Pe ricunpensâve de quant’ei fætu pe mi — disse u Pinocchiu a so puæ — vöggiu sübbitu anâ a scöa.

— Bravu figgiö.

— Ma pe anâ a scöa g’ho bezögnu de ‘n vestî. —

U Geppettu, ch’u l’ea povou e u nu gh’aiva inta stacca mancu in cittu, u ghe feççe alua ‘n rôbìn de papê a fiuri, ün pâ de scarpe de scorça d’ærbu e ‘n berettin de moula de pan.

U Pinocchiu u curse sübbitu a spêgiâse inte ‘n baçî pin d’ægua e u l’arestò mai tantu cuntentu de lê, ch’u disse pavunezzanduse:

— Pâu proppiu in scignuru!

— Davei; — replicò u Geppettu — percose, tegnil’amente, u nu l’é u vestî bellu ch’u fa u scignuru, ma u l’é ciütostu u vestî nettu.

— A prupoxitu — suzunse u mariunettu — pe anâ a-a scöa m’amanca ancun quarcosa; ançi m’amanca u ciü e u megiu.

— E cose?

— M’amanca l’Abecedaiu.

— Ti g’hæ raxun; ma cumme se fa pe aveilu?

— L’é façiliscimu; se va da ‘n libbrâ e u s’acatta.

— E e palanche?

— Mi nu ghe i ho.

— Mi mancu... — suzunse u bun vegiu faxenduse tristu.

E u Pinocchiu, sciben ch’u fuise ün figgiö alegriscimu, u se fe’ tristu lê ascì; perché a mizeia, quand’a l’é mizeia pe ‘n davei, l’acapiscian tütti, anche i figgiö.

— Paxe! — criò u Geppettu tütt’assemme îsànduse in pê: e infianduse a vegia cazacca de früstanniu tütta peççe e sarçitüe, u sciurtì d’in ca’ curindu.

Doppu pocu u turnò: e quand’u turnò u gh’aiva in man l’Abecedaiu po-u figgiö, ma a cazacca u nu ghe l’aiva ciü. U povou ommu u l’ea in manneghe de camixa, e de föa neiava.

— Puæ, e a cazacca?

— L’ho vendüa.

— E perché l’ei vendüa?

— Perché a me fava cadu. —

U Pinocchiu u l’acapì questa risposta o-u xöu, e nu puendu frenâ l’inpetu du so bun cö, u sâtò o-u collu du Geppettu e u cumençò a baxâlu pe tütta a faccia.