Ms. Marston 56/De la lezenda de messê san Jeronimo/De quello chi intrevègne a um monego in le contrë de Egipto

Da Wikivivàgna
Manoscrito Marston 56, 1465
De la lezenda de messê san Jeronimo

De quello chi intrevègne a um monego in le contrë de Egipto
azonto maiuscole, pontezatua, tratin inte forme interrogative e diacrittichi (segondo a prononçia do XVIII sec. e e reggole do Prien do 1745; ecetto "ë" = æ, "ö" = œu);
lasciao a tirde in sciâ "n", in corscivo i atre ligatue, in apiçe e coreçioin posterioî; tra e parentexi quaddre e lettie da azonze, tra e tonde quelle da esponze;
quarche minnima azonta (tra parentexi quaddre) e ascceimento in notta confrontando con l'ediçion toscaña do 1799 (Ramanzini, Veroña)
[p. 184r modifica]

De quello chi intrevègne a um monego in le contrë de Egipto

E[...] monto da teme quello chi intrevègne in le parte de Egipto, in le quae ge era um zovem de agni, ma e' l'era monto veiho de costumi, e lo quâ era stëto in um monestê per spacio de X agni vivando senper in caritae honestamenti e in castitae, e per poira de perdella e' l'avea in odio de vei lo aspeto de le femene, e anchora o se dava lögo de non odille mentâ. De la quâ cossa lo demonio abiandone invidia de la soa castitë, si lo incomenssà de afrize de monti stimuli. De la quâ cossa lo dicto monego se arecomandà a Dee e a lo beao messê sam Jeronimo, de lo quâ ello era monto devoto, e con zozuni e oracione o se sforsava de vensse tute le tentacioim de lo demonio. E lo demonio non possando vensse questo, si penssà de trovâ modo pu sotî de inganarllo.

Or o cheite che lo paire de questo zovem se amorotì monto grevementi, e lo paire dexiderando de veillo, si mandà per ello pregandoge che o lo voresse vegnî a vei. Unde lo monego seando monto costreito da söi frai, e non vorentera, ma como homo quaxi forssao, si ze a vei quello so paire. E seando stëto con ello trei jorni, o ge parea stâ in una streitissima prexom. E seando questo in caza de so paire con una soa sör, la quâ era monto bella de lo so corpo, e la quâ avea grande cura de questo so paire, e um jorno frugandoge le ganbe la zovena dezaveturozamenti tochà la man a questo monego so frai, e per instigaciom diabolicha de subito o fo preizo de tanta luxuria e dexiderando questa soa sör, avegnachè a non se ne acorzesse ni ne savesse ninte. E questo monego seando za stëto per monti jorni con questo so paire, lo paire goarì, non per so che lo monego tornasse a lo monestê, trovando senper quarche schuza, si induxiava de tornâ a lo monestê, de che li frai se ne maraveihavam monto che o steisse tanto, e si deliberàm de mandage doi frai, e con li quë lo dito monego retornà a lo monestê con grande despiaxei, cossì como e' l'era avanti per lo contrario, che o ge era andaito per forssa.

Or stagando lo dicto monego in lo monestê con lo [co]rpo, nintedemen e' l'avea senper la mente con questa soa sör, e penssava senper de trovâ modo per poi conpî la soa [v]olontae. Per la quâ cossa lo demonio ge misse in animo de fallo partî de nöte da lo monestê, e fege canbiâ lo abito monasticho in abito mondam. E voihando lo monego fâ questo, si preize le ihave de la porta de la zexia, e circondandola tuta fin a la mezanöte, o non ge era remedio che o poisse trovâ la porta. Or seando l'ora de matin, e dubiando che o non fosse trovao da li frai, o se ne tornâ a la soa cella monto maraveihao, e questo ge cheite per pezoi fië, disponando senper de vorei conpî la soa rea volantae[sic] con questa soa sör.

Or lo dicto monego era monto devoto de lo biao Jeronimo, como e' amo dito de sorva, e tegnea la soa imagem per la devociom che ello aveiva in ello, e per la devociom che questo ge avea, messê san Jeronimo non lo vosse abandonâ, ni ge lassava seguî la soa rea volontae. E de lì a pocho lo gloriozo Jeronimo aparsse a um devotissimo monego de lo moenstê e ge disse so che lo sorvadito monego fava, e anchora o ge disse che o ge devesse dî che o lassase le cosse che l'avea penssao matamenti. Or la matin sequente questo monego aferrà questo atro monego e ge disse tuto quello che lo biao Jeronimo ge avea dito in vixiom, e questo monego si negà tuto, digando che quello era söno e non vixiom e che o ge era vegnuo per manchamento de celabro. Or questo bon monego ge disse che veraxementi lo biao Jeronimo ge era aparsuo, e se o fosse vixiom ò söno, ello propio saveiva se l'era veritae.

Or questo monego, instigao da lo demonio, se misse in animo de non avei pu devociom in lo biao messê sen Jeronimo, ni de fâ pu reverencia a la soa imagem, como e' l'era uzo, asochè ello poisse conpî lo so dexiderio, e la nöte sequente o non fè pu reverencia a la imagem de messê san Jeronimo, como ello era uzo, e butà lo abito monasticho via e se vestì lo mondam, e arvì la porta de lo monestê e ze tanto avanti che l'arivà a caza de so paire, e secretamenti e l'intrà in la camera unde dromiva questa soa sör, e se aschoze sote lo leto. E vegnua la nöte, quando o centì dormî questa soa sör, o se despoihà e [p. 184v modifica]ge ze in leto apè, de lo quâ ato la sör se reveihà e de subito a se misse a criâ. A li quë crij tuti quelli de caza ge corssem con lumi asexi[sic] e si zem in la camera, unde ge trovàm questo so frai monego in leto. De che lo paire e la maire e cossì tuti quelli de caza ne romazem monto maraveihai, e si ge dissem che cossa era questa che e' l'aveiva faito. Alaora lo monego si ge respoze e ge cointà tuto lo ingano che lo demonio ge aveiva faito, e in questo modo lo biao Jeronimo lo punì de la soa matessa, asochè una atra fiâ o fosse pu umille e pu savio e che o se goardasse megio da li laci de lo demonio. E lo dicto monego vegandosse cossì vitupero[sic] da lo demonio, si se ne retornà a lo so monestê con grandi doroi e pianti, e maniffestà ogni cossa a lo so abao. E depoî questo o vivè doi agni in aspera vita e in tanta che la pu parte de li homi non l'avereivam possua portâ.