Pagina:Fioretti 1465.djvu/10

Da Wikivivàgna

E saruà devotamenti la Vergem Maria a lo so ótâ, unde ella era staita sersenâ* e vellâ, e si la menàn a vei lo lögo, fin che fo l'ora de disnâ. E in questo mezo san Francescho fè aparegâ la tora in terra piana, cossì como ello era uzo de fâ. E vegnua l'ora de disnâ san Francescho se asetà a tora e pöa santa Ihera, apöa um de li conpagni de san Francescho, e pöa la conpagna de santa Ihera, e pöa tuti li atri conpagni se missem a tora. E per la promera messa san Francescho incomenssà de parllâ de Dee si maravegozamenti che o desseize sorve lor l'obediencia* de la divina gracia in modo che e' fon tuti levai da Dee.

E stagando cossî levai con li ögi e con la mente levâ in cell, li homi de Betona e quelli de le contrae d'intorno veivam che Santa Maria de li Angeri con tuto lo lögo de la cellva inseme, parea che bruxasse. Per la qua cossa la gente corssem con grande freta, creandosse fermamenti che ogni cossa bruxasse, per che e' corssem per amortâ lo fögo. E non vegando bruxâ ninte, si intràm dentro e ge trovàm san Francescho con santa Ihera e con tuta la lor conpagnia daiti a Dee per contenplaciom, e tuti seze a quella tora umer. De che secretamenti e' prezumam che quello era staito fögo divin e non materiâ, lo qua Dee avea faito parei maravegozamenti, per mostrâ lo fögo de lo divin amor, lo qua bruxava lo animo de questi santi frai e de quelle sante done; unde questi se partìn con grande consolaciom.

E pöa de lì a um gram spacio retornando in elli san Francescho e santa Ihera e con li atri inseme, sentandosse cossì bem conffortai de lo cibo sprituâ, e' se curavam pocho de lo cibo tenporâ. E cossî conpio quello beneito disnâ, santa Ihera bem aconpagnâ se ne tornà a San Dagnam. De che le sorelle vegandolla si n'avem grande alegressa; perchè e' dubiavam che san Francescho non l'avesse mandâ a reze quarche lögo, cossì como e' l'avea za mandao sör Agneize, soa sorella, per abaissa a reze a lo monestê de Montexelli de Firenssa; e san Francescho avea dito alchuna vota a santa Ihera: "Aparegate, se bezognasse che te mandasse in quarche lögo"; e ella como figa de la santa obediencia respondea senper: "Paire, mi sum aparegâ per andâ une voi me comanderei". E perssò le sorelle dubitavam monto. E cossì, quando ella la vin, tute se alegràm; e santa Ihera romaze da quella ora avanti monto conffortâ.

A lozo de Xe.


16.

Lo umille servo de Xe. messê san Francescho, de pocho tenpo depoî la soa conversaciom*, e agiando za resevoto monti conpagni in l'Ordem intrà in grande dubitaciom de qua o se devesse fâ: o atende soramenti a orâ, o alchuna vota a aprichâ, e sum questo o dexirava monto de savei la volontae de Dee. E per la santa umillitae che era in ello non lo lassava pressumâ de ello ni de le soe oracioin, per che o penssà de vorei savei la volontae de Dee con le oraciom. Unde o ihamà frai Masseno e ge disse: "Va a sör Ihera e dige da mea parte che ella con de le pu sprituae conpage[sic], che devotamenti e' pregem a Dee, che ge piaxe de mostrame qua è lo megio: che me mete a prichâ ò soramenti a l'oraciom. E pöa va a frai Servestro e dige semegeivementi." E questo frai Servestro, seando in lo secullo, avea visto una croxe d'oro insî de la bocha de san Francescho, la qua era longa fin a lo cell e larga fin a la estremitae de lo mondo; e questo frai Servestro ero homo de tanta devociom e de tanta santitae, si che tuto so che o demandava a Dee o l'aveiva, e spesse vote o parllava con Dee, e inpressò san Francescho avea in ello grande devociom.

E frai Masseno ze e seguì lo comandamento e san Francescho. Prumeramenti o fè l'anbassâ a santa Ihera e pöa a frai Servestro. Li quai, resevoto che avem lo comandamento, incontenente e' [se] butàm in oraciom e oràm e avem la divina reposta. E frai Servestro ze a frai Masseno e ge disse: "Dee dixe che ti digi a frai Francescho che Dee non lo a ihamao in questo stao soramenti per ello, ma asochè o fassa fruto de le anime e che per ello monti se ne sarvam." Avota frai Masseno questa reposta, o tornà a santa Ihera per savei so che ella avea avoto da Dee. E ella respoze che ella e le conpage avem avoto quella mess[m]a reposta che a avoto frai Servestro.

E con questo frai Masseno se ne tornà a san Francescho, e san Francescho lo resevè con grande caritae, lavandoge li pê e aparegiandoge da disnâ. E depoî lo mangiâ, san Francescho ihamà frai Masseno in la sella a lo qua davanti ello o se ge inzenogià e tressege lo capusso [facendo croce delle braccia, e domandollo:] "Che comanda lo mê Segnô Ihu. Xe. che e' fassa?" Respoze frai Masseno che cossî a frai Servestro como a santa Ihera e a le soe sorelle, che Xe. ge avea revellao che la soa vorentë è che ti vagi per lo mondo prichando, perochè ello non t'a elleto soramenti per tie, ma eciamdee per sarvâ de li atri." Alaora san Francescho, odio che ello ave questa reposta, cognossuo per ello la volontae de Xe., se levà su e con grandissimo frevô disse: "Andemo in lo nome de Dee". E preize per conpagno frai Masseno e frai Angello, homi santi.

E andando pin de sprito, senssa considerâ ni via ni sentê rzonssem a um castello chi se ihama Tartaria*. In lo qua lögo san Francescho se misse a prichâ, comandando prumeramenti a le rondene chi cantava che e' taxessem fin a tanto che ello avesse prichao. E elle obein. E ello prichâ con tanto frevô che tuti li homi e le done de quello castello per devociom ge voreivam andâ derê e abandonâ lo castello; ma san Fancescho[sic] non lasar[sic] digando a lor: "Non agai coita[sic] ni ve partî, perssochè ordenerò quello che 'o devei fâ per sarvaciom de le anime vostre." E cossì o li lassà monto consorai e bem disposti a penetencia. E pöa o se partì um di e se ne ze inter Canaria e Bavagna.

E passando otra con quello frevô, e levando li ögi, o vi alaquanti[sic] erbori a lao de la via, sum li quai era grande murtitudem de oxelli; de che san Francescho se maravegà e disse a li conpagnoin: "Voi me aspeiterei chì, e mi anderò a prichâ a li mê oxelli". E intrà in lo canpo e incomenssà a prichâ a li oxelli chi eram in terra; e subitamenti quelli chi eram sum li erbori vegnem a ello e tuti quanti stem fermi, demente che san Francescho prichava,