Li fioreti de messê san Francescho/21

Da Wikivivàgna
Li fioreti de messê san Francescho
cap. 21
da-o manoscrito Marston 56, f. 133r. - 156v., da libraja Beinecke de Yale, 1465;
clicca i asterischi pe di rafronti co-a verscion toscaña;
clicca o segno inta colonna de scinistra pe vixoalizâ a verscion toscaña a fronte

[p. 139r modifica]21.

I[n] lo tenpo che san Fracescho stava a la citae de Zobio*, e in quello tenpo o ge aparsse um lovo grandissimo e teriber e monto aforozo, lo qua non soramenti devorava li animai, ma eciamdee amassava e devora[sic] li homi, in tanto che li citëm stavam in grande pencer, inperssochè monta vota o s'acostava [p. 139v modifica]a la citae, e quando e' insivam föra, e' andavam tuti armai, cossì como se elli fossem andaiti a conbate; e con tuto so e' non se poivam deffende da ello, a chi con ello se trovava soreto. E per poira de questo lovo e' vegnem a tanto, che nissum non era ardio de inssî de la citae.

Per la qua cossa san Francescho abiando conpassiom de li homi de la terra, si deliberà de inssî föra a questo lovo, de che li citain ge lo desconsegavam; e san Francescho fassandosse lo segno de la santa croxe, si inssì föra de la terra con tuti li söi conpagnoni metando tuta la soa speranssa in Dee. E dubiando li conpagnoni de andâ pu avanti, e' si restàm e san Francescho ze dever quello camin unde era lo lovo. E echa vegnî monti citem chi vegnivam a vei questo mirachullo, e vin che lo lovo se contrà con san Francescho con la bocha averta; e acostandosse san Francescho a ello, o ge fè lo segno de la santa croxe, e si lo ihamà a ello e disse: "Vene chì, frai lovo, che e' te comando da la parte de Xe. che ti non fassi mâ a mi ni a nissuna perssona." Maravegoza cossa parsse a la gente a vei! Che si tosto como san Francescho ave faito lo segno de la santa croxe, incontenente lo lovo serà la bocha e restà de corre: e faito che o g'ave lo comandamento, o ge vegne mansueto a modo de un agnello, e butasse a li pê de san Francescho e iaxea. Alaora san Francescho ge parllà cossì: "Frai lovo, ti fai monti dani in queste parte, e si ai faito de grandi malefficij, goastando e amasando le creature de Dee sensa soa licencia; e non soramenti ai devorao le bestie, ma eciamdee devori li homi chi son faiti a l'imagem de Xe.; per la qua cossa tu ê degno de lo fögo e de le forche como lairo e omicidiario, e piaschu[sic] mormora e se lamenta de ti, e tuta questa terra t'a in hodio. E inperssò, frai lovo, e' vögo fâ la paxe inter ti e elli, asochè ti non li offendi pu, e mi* te perdono ogni offeiza, ni te preciguirà pu ni li homi ni li cain." E dite che ave san Francescho queste parolle, lo lovo con ati de bocha e de orege e inchinava la testa e mostrava de asetâ quello che ge dixea san Francescho e de vorei tegnî questa paxe e de voreige atende. Alaora san Francescho disse: "Frai lovo, pöa che te piaxe de tegnî questa paxe, e' te prometo che te farò dâ le speize contuniamenti, fin che ti viverai, a* li homi de questa terra, si che ti non perirai de fame; persochè sò che per la fame ti ai faito tanti mai. Ma pöa che o acatao questa gracia e' vögo, frai lovo, che ti me prometi che ti non noxerai mai a nissum homo ni a nissun(a) animâ, prometime-tu questo?" E lo lovo incontenente inchinà la testa e fè avidente segnâ de promissiom. E san Francescho disse: "Asochè e' me possa mego fiâ de ti, dame la toa man." E lo lovo levà su lo pê davanti e demestegamenti o lo misse sum la man de san Francescho dagando a san Francescho quello segnâ de fe.

Alaora san Francescho disse: "Frai lovo, e' te comando in lo nome de lo mê Segnô messê Ihu. Xe., che ti vegni aora comeigo sensa dubiâ de nissuna cossa, e si anderemo a fermâ questa paxe in lo nome de Dee." E lo lovo obediente se ne ze con san Francescho a modo de um agnello mansueto, de che li citem vegando questo si se ne maravegàm forte. E subitamenti questa növa se sape per tuta la citae, de che ogni perssona, grandi e piceni, masihi e femene, zoveni e vegi, andavam a la piasa a vei lo lovo con san Francescho. E seando recogeito tuto lo pövo, san Francescho se levà e prichà a lo pövo digando, inter le atre cosse, como per le peccae Dee manda tae pestelencie, avizandolli che tre fia* che è perigoroza la fiama de lo infferno, la qua dura prepetuamenti a li danai, che non è l'ira de lo lovo, lo qua non pö amassâ salvo lo corpo: "quanto pu doncha è da teme la bocha de lo inferno, quando la bocha de um picem animâ tem in timô tanta soma de gente. E inperssò, carissimi, tornaivene a Dee e fai pina penetencia de le vostre peccae, e Dee ve libererà de lo prezente lovo e in lo passao lo avegnî de lo fögo infernâ". E faita la prichaciom, san Francescho disse: "Odî, fraelli mê: frai lovo, chi v'è chì davanti, chi m'a promisso, e faitome fe, de fâ paxe con voi e de non offendeve mai in alchuna cossa, se voi ge prometei de dage ogni di la soa prevenda; e mi si ve manleverò che lo pato de la paxe e' l'oserverà fermamenti." Alaora tuto lo pövo a una voxe promissem de sovegnillo contuniamenti. E san Francescho disse a lo lovo davanti a tuti: "Frai lovo, me prometi-tu de oservâ li pati de la paxe e de non offende ni a homi in a bestie ni a niguna creatura?" E dito che ave san Francescho queste parolle, lo lovo se inzenogà e inchinà la testa e con ati de corpo e de coa e de orege [dimostrava] quanto è possiber de vorei oservâ la paxe. Disse san Francescho: "Frai lovo, cossì como ti m'ai daito la fe de questa promissiom de föra de la porta, cossì chì davanti a tuto lo pövo ti me dai la fe de questa promissiom, che ti non me inganerai e mi te manleverò." Alaora lo lovo levà lo pê drito e si lo misse in man a san Francescho. Unde de questo faito e de li atri diti de sorva tuto lo pövo fo in tanta amiraciom e alegressa, cossì per la novitae de lo miracullo e eciamdee per la paxe de lo lovo, si che tuti incomenssàm a criâ inver lo cel, loando e benixiando Dee, lo qua ge avea mandao san Francescho, chi per li söi meriti li avea liberai de la bocha de la mara bestia.

E pöa lo dito lovo vivè doi agni in mansuetudem, e lo qua lovo intrava si demestegamenti in le caze de porta in porta, sensa fâ mâ a niguna persona e ni era faito a ello; e si fo norigao corteizementi da la gente, e andando cossì per la terra e per le caze, za mai nigum can non ge crià de derê. E finarmenti, depoî li doi agni frai lovo morì de vegessa, de che li citem se ne dorssem asai, perssochè vegandollo andâ cossì mansueto per la citae, si se arecordavam de le vertue de lo beao san Francescho.

A lozo e a gloria de messê Ihu. Xe. e de la Maire.