Lûnäio zeneize 1932/Storia vëgia

Da Wikivivàgna
Lûnäio zeneize pe l'Anno bisesto 1932 de Ore Leo
Storia... vëgia!


[p. 28 modifica]
Storia... vëgia!


In to carruggio, in faccia a o mæ barcon,
gh'è ûn antigo palasso, scäsinôu,
con di pertûxi, drento a-o cornixon,
e che o l'ha ciù de ûn secolo passôu.
E mûägie, oltrechè vëgie ed avvennæ,
han de maccie, in ça e in là de ûmiditæ:
se vedde quarche tacca de pittûa,
gh'è quarche stûcco, quarche capitello,
che o fà capî l'antiga archittetûa —
perchè, a i sò tempi, o doveiva ëse bello! —
O l'ëa de quarche nobile segûo,
ma de quande se andava a dormî a-o scûo!

Allöa, a tûtti i barcoin do cian terren
doveiva ësighe tanto de ferræ,
ma, ai nostri giorni, no ghe stan ciù ben
e l'è per questo che ghe i han levæ,
pe fâ quattro bûtteghe e ûn magasin,
che han finïo pe affittälo a ûn repessin.

In te ätre, gh'è un fainotto, ûn maxellâ,
ûn perrucchê, ûn'ostäia, e in to porton,
ûn savattin con de aïe da cægâ...
A-o primmo cian gh'è un brûtto longagnon
mëzo ûsuraio... e mëzo mi no sò
cöse... ma o l'ha ûnn-a donna comm'il fò!
Un Circolo Dansante o l'ha occupôu
tûtti i döî sciti do segûndo cian,
a-o terzo ghe stà l'oste e ûn impiegôu
co'n mûggio de figgiœu che ätro no fan
che sbraggiâ e cianze; e sciù, in to mezzanin
Si Alloggia, d'ogni specie de inquilin!...


Questo o l'è o stato attuale. — Pöveo mì
chi ghe l'avesse dïto a sò padron
quande o l'ha fabbricôu, che a sæ coscì?

Çerte votte me pâ de vedde ancon
strenzendo i œuggi, a gente che gh'è stæto
e de revive a vitta che g'han fæto!...

[p. 29 modifica]
***

Se fa festa!... In to salon
tûtto freschi e doratûe
gh'è ûnn-a grande confûxion!

Gren scignöe, co-e spalle nûe,
cavalieri, co-o spadin;
avvocati, co-o codin;
paggi; prævi; magistrati ;
scignorinn-e; mainæ; abati;
e livree, de tûtti i cöî:
grande folla de invitæ
pe 'sta gran solennitæ
tanto atteisa!... Finalmente
o Marcheise o s'è maiôu...
Bella, bionda, sorridente,
a braççetto do sposôu,
con ûnn'aïa da regginn-a,
a sposâ a tûtti a se inchinn-a!
. . . . . . . . .

Cangia scena....
   L'è arrivôu
ûn messaggio, da Milan.
Han a guæra dicciarôu,
e o Marcheise, poidoman,
o doviâ troväse pronto
pe partî. Gh'è da fâ conto
che bezeugna radunâ
tûtti quanti i sò manenti,
che lê o deve comandâ.
Son i ûrtimi momenti
che o se ferma co-a famiggia
perchè o deve andâ a Torriggia.

Ciù de tûtti se despëa
a sposâ che a cianze e a cria:
« No pœu ëse... no l'è vëa...
ti me lasci!... ti væ via...
cöse ne saiâ de mì...
da mæ vitta, senza tì?... ».
. . . . . . . . . . . .

[p. 30 modifica]
***

Sciorte a vëgia, in portantinn-a
e a se fà portâ in San Scî,
ma a nœua, bella e biricchinn-a
a stà a veddila sciortî,
e a no l'ha ancon giôu o canton
che gh'è un paggio, in zenoggion,
che o l'abbraçça streita a-a vitta,
e o te-a crœuve de baxin...
lê... a sbraggieiva... ma... a sta sitta,
a se sente o chœu piccin,
finchè, vinta da-a pascion,
a ghe-i rende,.... a profûxion...
. . . . . . . . . .

***


Senza fâ nisciûn rûmô,
intra ûn ommo da-o barcon,
gh'è scûo, comme in bocca a-o lô,
ma o no deve andâ a taston...
tûtto l'è silenzio in gïo...
e... o no tïa manco o respïo...

A ûnn-a porta o s'avvixinn-a
cauto... o l'arve cian cianin...
e o sorprende a sò sposinn-a
con o paggio... da vixin!....
Senza scûse, nè pietæ
in te ûn lampo o i ha ammassæ!...
. . . . . . . . . .

***


— Senti... senti?...
   — Cöse gh'ælo?...
— A campann-a de San Scî...
— Brûxa...
   — Dove?...
       — Là in Fossælo!
— Presto!
   — Andemmo.
       — Via corrî!...
— Camminemmo a portâ aggiûtto
perchè dûnque brûxa tûtto.
. . . . . . . . . . .

[p. 31 modifica]

E in to fœugo gh'è restôu,
meschinetta, ascì a padronn-a...
— Pöveo ommo o sò sposôù!...
— Coscì bella! Coscì bonn-a!
— Che disgrazia!... tanto cä!...
— Che spavento!...
    — Möî brûxâ!....
. . . . . . . . . .

***


Arvo i œuggi, e me veddo ancon davanti
questo vëgio palasso derroccôu,
gh'è drento sempre i mæximi abitanti,
quello che ho visto, me-o son assonnôu,
però — in fondo — no gh'è da contraddî,
se continua a gödighe, a cianze, a möî,
perchè anchœu, comme a-i secoli passæ,
l'ommo o l'è sempre scciavo da pascion
no-o pœu cangiâ o progresso e a civiltæ
o sâ sempre egoista e... mascarson...
. . . . . . . . . .
ma me fermo, benchè no aggie finïo,
...gh'è döe passöe... lasciù... che fan o nïo!...


Aveivo cöæ de ûn piatto de fainâ:
e a Sciâ Mèlia a me a voëiva regalâ,
ma mì no l'ho vosciûa che e lengue gramme
poeïvan dî che a me a däva pe reclamme.
Aöa però che a cösa a l'è finïa
ghe rendo cortexia pe cortexia,
Andævene in Via Fieschi, pe piaxeì,
che a ghe l'ha sempre cäda, quande a voeì.

[p. 32 modifica]

— Che bon termosifon gh'è in casa tò
da mi, invece, se pâ d'ëse in Scibëia
— Quande ti aspëti a mettilo no-o sò,
tanto ciù che o te costa ûnn-a miseïa,
però pe no accattâ di anghæzi vëgi,
ciamma PROFUMMO & MOZZAMBAN, de Pëgi.