Pinocchiu 2019/26
←cap. 25 | I Aventüe du Pinocchiu de , traduto da Cino Peripateta cap. 26 |
cap. 27→ |
Pe 'n rafruntu cu-a versciun originâ puei cliccâ u segnu ⇔ inta culonna de scinistra |
U Pinocchiu u va cu-i so cunpagni de scöa in riva o-u
mâ, pe vedde u teribbile Pesciu-can.

U giurnu doppu u Pinocchiu u l’andò a-a scöa cumünâ.
Figüæve quelli battuxi de bagarilli, quande viddan intrâ inta so scöa ün mariunettu! A fü ‘na rizata ch’a nu finiva ciü. Chi ghe faxeiva ‘n scherçu, chi ‘n atru: chi ghe levava a beretta d’in man: chi ghe tiava u rôbetin de derê; chi s’apruvava de fâghe cu l’inciostru duî gren mustasci sutto-u nazu, e chi çercava sciña de ligâghe di fî a-i pê e a-e muen, pe fâlu ballâ.
Pe ün pô u Pinocchiu u feççe mustra de ninte e u tiò via, ma a-a fin, sentinduse scappâ a paçiença, u se vôze’ a quelli che ciü l’ascidiavan e u piggiavan in giu, e u ghe disse cu-u muru düu:
— ‘Miæ, figgiö: mi nu sun vegnüu chì pe ese u vostru büffun. Mi rispettu i atri e vöggiu ese rispettòu.
— Brâu Berlicche! T’hæ parlòu cumme ‘n libbru stanpòu! — criò quelli battuxi, scunpiscianduse da-e matte rizate: e ün de lû, ciü inpertinente di atri, u l’alungò a man cun l’idea de piggiâ u mariunettu pi-a punta du nazu. Ma u nu feççe a tenpu: perché u Pinocchiu u desteize a ganba sutta a tôa e u ghe cunsegnò ‘na peççâ ‘nti schinchi.
— Ahi! che pê düi! — ürlò u bagarillu frettanduse u negrun che gh’aiva fætu u mariunettu.
— E che gummie!... ancun ciü düe che i pê! — disse ‘n atru che, pe-i so schersci sgrözzi u s’aiva piggiòu ‘na gummiâ ‘ntu stömmagu.
Fætu stà che doppu quellu caçu e quella gummiâ, u Pinocchiu u se guâgnò sübbitu a stimma e a scinpatia de tütti i figgiö da scöa: e tütti ghe favan mille careççe e tütti ghe vueivan ün ben de l’annima.
E u meistru ascì u-u lôdâva, perché u-u vedeiva atentu, stüdiuzu, inteligente, senpre u primmu a intrâ inta scöa, senpre l’ürtimu a driçâse in pê, a scöa finia.
U sulu difettu ch’u gh’avesse u l’ea quellu de frequentâ troppi cunpagni: e fra quelli gh’ea tanti battuxi ben cunusciüi pi-a so poca cuæ de stüdiâ e de fâse ônû.
U meistru u l’avertiva tütti i giurni, e a buña Fue’ ascì a nu mancava de dîghe e de ripetighe ciü votte:
— Danni amente, Pinocchiu! Quelli to cunpagnüççi de scöa primma o doppu finian cu-u fâte perde l’amû o-u stüddiu e, foscia foscia, cu-u tiâte adossu quarche grossa desgraççia.
— Nu gh’é peigu! — rispundeiva u mariunettu, scrulandu e spalle e tucanduse cu-u diu éndexu[1] in mezu a-a frunte, cumm’a dî: «Gh’é tantu giüdiççiu chì drentu!»
Oua sücesse che ün bellu giurnu, mentr’u caminava versu a scöa u l’incuntrò ‘na banda di solliti cunpagni, che andandughe incuntra, ghe dissan:
— Ti-a sæ a gran nutiççia?
— Nu.
— Chì vexin in mâ l’é arivòu ün Pesciu-can, grossu cumme ‘na muntagna.
— Davei?... Ch’u segge quellu mæximu Pesciu-can de quande l’é negòu u mæ povou puæ?
— Niatri anemmu a-a spiagia a veddilu. Ti vö vegnî ti ascì?
— Mi nu; mi vöggiu anâ a scöa.
— Cose t’inporta da scöa? A-a scöa gh’aniemu duman. Cu-ina leçiun de ciü o cun üña de menu, s’aresta delungu i mæximi axi.
— E u meistru cos’u diâ?
— U meistru o-u se lascia dî. U l’é pagòu aposta pe mugugnâ tütti i giurni.
— E mæ muæ?
— E muæ nu san mai ninte — rispuze quelli açidenti.
— O-u sei cose faiô? — disse u Pinocchiu — U Pesciu-can vöggiu veddilu pe çerte mæ raxuin... ma aniô a veddilu doppu a scöa.
— Povou aze! — resegundò ün da banda — Cose ti creddi? Che ‘n pesciu de quella grusceçça u gh’agge cuæ de stâsene li a fâ u tö commudu? Cumm’u s’é ruttu, u piggia u purtante pe ‘n’atra parte, e alua chi s’é vistu s’é vistu.
— Quante tenpu gh’é vö da chì a-a spiagia? — dumandò u mariunettu.
— Inte ‘n’ua, semmu bell’e ch’anæti e turnæ.
— Dunque, via! e chi ciü cure, u l’é ciü bravu! — criò u Pinocchiu. —

Dætu cuscì u segnâ da partença, quella brancâ de battuxi, cu-i so libbri e i so quærni sutto-u braççu, se missan a curî traversu i canpi: e u Pinocchiu u l’ea senpre davanti a tütti: paiva ch’u l’avesse i ae a-i pê.
De tantu in tantu, gjanduse inderê, u minciunava i so cunpagni arestæ a ‘na bella distança, e ‘ntu veddili anscianti, affanæ, pin de püa e cun tantu de lengua de föa, u rieiva proppiu de cö. U desgraçiòu, inte quellu mumentu, u nu saveiva a quæ puiie e a quæ ôribbile desgraççie u l’anava incuntra!...

- ↑ Ancö l'éndexu u saiæ suu che quell'övu de màrmou o de legnu ch'u mustra a-e galiñe unde g'han da fâ l'övu. Mi m'è parsciüu giüstu restituî a sta poula tütte e so antighe prupietæ, primma che ghe-e sexissan i-a seressan intu pulâ. S’a nu ve güsta, alua fæ mustra che ghe segge scritu indiçe.