Pagina:Fioretti 1465.djvu/19

Da Wikivivàgna

con grande multitudem de glorioxi santi, si portà l'anima soa a la beatitudem de vita eterna.

A lozo e a gloria de messê Ihu. Xe. e de la soa Maire madona santa Maria e de lo gloriozo messê san Francescho.


27.

E zonzando una vota san Francescho a la citae de Bologna, e tuto lo pövo de la citae coreivam per veillo; e era si grande la spressa de la gente, che a peña o poè zonze sum la piassa piña de homi e de done e de schorai, e san Francescho se levà sum um lögo ato e incomensà a prichâ quello a che lo Sprito Santo lo adrisava. E prichava si maravegozamenti, che parea che prichasse um Angero, e le soe parolle paream stelle*, a modo che passavam lo cör de li homi chi l'odivam, si che in quella grande multitudem de homi e de done o ge ne fo asai chi se convertin a penetencia.

Inter li quai g'era doi nober studenti de la Marcha d'Anchonna; de li quai l'um avea nome Pelegrin e l'atro Rizere*; e li quai per la dita prichaciom tochai da la divina inspiraciom, e' vegnem a san Francescho e si ge dissem che in tuto e' voreivam abandonâ lo mondo e eser de li söi frai. Alaora san Francescho cognossando per divina revelaciom che questi eram homi mandai da Dee e che in l'Ordem e' deveam tegnî santa vita e vegando lo lor grande frevô, si li resevè alegramenti, digandoge che per la santa umilitae e obediencia che e' devessem servî li frai. E cossì fem: e frai Pelegrin non vosse mai andâ como iherego, ma como laicho, bem che o fosse monto beao e grande decrestalita*; per la qua umillitae o prevegne a prende preffeciom, a tanto che frai Bernardo, primogenito de san Francescho, chi disse de ello che l'era um de li preffeti frai de l'Ordem e de lo mondo. E finarmenti lo dito frai Pelegrin, pin de vertue passà de questo mondo con monti miracori avanti la soa morte e dapöi. E frai Richero* devotamenti e fidelmenti serviva a li frai, vivando in grande santitae e umilitae; e devegne monto familiâ [di san Francesco], e san Francescho ge revelava mote[sic] secrete cosse. E seando faito ministro in la provincia de la Marcha d'Anchonna, la qua o rezè in grande paxe.

E de lì a um tenpo Dee ge premisse una grandissima tentaciom a l'anima soa; de che o romaze monto tribullao, per la qua cossa o se misse a afrize con zozuni e con disiprine e lagreme e oracioim lo di e la nöte, e con tuto so che o feisse, questo o non ge pare persochè o casase quella tentaciom da ello; ma spessa vota o n'era in grende desperaciom, inpersochè per quello o se pareiva esse abandonao da Dee. E stagando in questa desperaciom, per lo megio remedio o se deliberà de andâ a san Francescho pensando: "Se san Francescho me farà bona ihera, como e' l'è uzo, e' dirò che Dee abia avoto pietë de mi, ma se o non me farà bona ihera, e' farò raxom che sea abandonao da Dee".

Or questo ze a san Francescho, lo qua in quello tenpo era in lo paraxo de lo vescho d'Ansizi, grevementi maroto, e a lo qua Dee g'avea revelao lo modo de la tentaciom de lo dito frai, e cossì lo pensamento de lo so vegnî. E incontenente san Francescho ihamà frai Leom e frai Maseno e dissege: "Andai tosto incontra a lo mê carissimo figör frai Richero e abrasëlo da mea parte, e saruëllo, e dige che inter tuti li atri frai chi sum in lo mondo che l'amo singullamenti". Or questi zem e si lo trovàm per la via e si lo abrasàm, como san Francescho ge avea dito. Unde o sentì in l'anima soa tanta dosesa e consolaciom, de che o ne parea för de lê; e regraciando Dee con tuto lo cör, ze con li diti frai a lo lögo unde era san Francescho. E bem che san Francescho fosse grevementi maroto, sentando vegnî frai Richero, o se levà de leto e zege incontra e abrasallo dosementi e si ge disse: "Figör mê, frai Richero, inter tuti li atri chi sum in questo mondo e' t'amo singularmenti". E dito che o g'ave questo, e' o ge fè lo segno de la santa croxe in lo fronte, e pöa o lo baxà e ge disse: "Figör carissimo Dee t'a premisso questa tentaciom per lo to grande merito; ma se ti non vöi pu questo merito non l'agi". Maravegoza cossa fo! Che como san Francescho ave dito queste parolle, subitamenti o se partì da ello ogni tentaciom, como se mai in soa vita o non l'avesse avoa[sic].

A lozo de Xe. e de lo so umilissimo servo messê san Francescho e de la Maire de messê Ihu. Xe. madona santa Maria. Amen.


28.

Quanta gracia fa spessa vota Dee a li poveri evangeliciisti, li quai per lo amô de Dee abandoñam lo mondo, e questo se mostra in frai Bernardo, lo qua, pöa che ello ave preizo lo abito de san Francescho, specisime vote e' l'era levao in Dee per contenplaciom de le cosse selestiae. E inter le atre cosse o ge vegne una vota, che seando ello in zexa per odî la messa e abiando tuta la soa mente in Dee, o vegne si abraxao e levao a Dee per contenplaciom intanto che, levandosse lo Corpo de Xe., o non se ne acorsse niente, ni se inzenogà, ni se trè lo capusso, como favam li atri chi ge eram, ma sensa bate lo ögo, e goardando cossì fiso, o ge stè da la matin fin a l'ora de noña senper insensiber. E depoî noña retornando in ello, e' l'andava per lo lögo senper criando forte e amirativamenti: "O frai mê, o no è nissum ni si grande ni si nober in questa contrâ, a lo qua a lo qua Dee ge avesse promisso um belissimo paraxo pin de oro e d'argento, che o non zeisse con li sachi* per pigiallo: doncha andemo con lo cör a pigiâ quello nober tezoro selestiâ promisso a li amoî de Xe."

E questo fo quello veneraber frai Bernardo, lo qua aveiva tanto la mente levâ in cel, e in tuto lo tenpo de la soa vita, dapöi che o seguì san Francescho, o non fo mai che ello se levasse la fame de quelle cosse chi ge eram misse davanti, digando de quelle cosse che lo cör gusta e non se ne leva la fame, o ne fa grande astinenssa. E senper se alegrava de le cosse chi ge pareivam boñe a la bocha. Or o vegne in tanta caritae e lume de intendimento che li grandi teolagi recoreivam a ello per asolaciom* de fortissime questioin e de maravegoxi* passi de la santa Scritura; e ello ge mostrava ogni diffinitiva.

Inpersochè tuta la soa mente era levâ tuta da le cosse terenne, e ello como rondena vorava senper in ato per contenplaciom; unde alchuna vota o se